Basel Bankacılık Denetim Komitesi (Komite) 1974 yılında G10 ülkelerinin katılımıyla, üye ülkelerin bankacılık alanında bilgi ve birikimlerini paylaşmalarını sağlayacak bir platform olarak oluşturulmuştur. Komite farklı ülkelerdeki sermaye yeterliliği standartlarını yeknesaklaştırmayı amaçlayan Basel Sermaye Uzlaşısını (Basel-I) 1988 yılında yayımlamıştır. Daha sonra finansal piyasalarda ve bankacılık alanındaki gelişmeleri de kapsayacak şekilde Basel-II Uzlaşısı 2004 yılında, Basel II.5 Uzlaşısı 2009 yılında, Basel III Uzlaşısı 2010 yılında, Basel IV Uzlaşısı ise 2017 yılında yayımlanmıştır. Basel standartları, finansal istikrarı artırmak amacıyla uluslararası düzeyde bankaların düzenleme, denetim ve uygulamalarını güçlendirmek ve üye ülkeler arasında tutarlı ve karşılaştırılabilir bir bankacılık düzenleme çerçevesi oluşturmayı amaçlamaktadır.

5411 sayılı Bankacılık Kanununun 88 inci maddesi uyarınca, bankacılık sektörünün tabi olduğu düzenleyici çerçevenin uluslararası standartlar ve düzenlemelere uyumluluğunun sağlanması Kurumumuzun temel amaçlarından birini oluşturmaktadır. Ülkemiz, 25 Mayıs 2009 itibarıyla Basel Komite üyeliğine kabul edilmiştir. Komite standartlarına uyum sağlanacağı Ülkemizin de üyesi olduğu G-20 düzeyinde de taahhüt edilmiştir. Komiteye üyelik sonrası Kurumumuz Komite’nin pek çok alt çalışma grubuna katıım sağlamakta ve Komite tarafından oluşturulan uluslararası standartların oluşturulması sürecine dâhil olmakadır. Komite tarafından kabul edilerek Ocak 2013’te yayımlanan Statü’nün (Basel Committee Charter) 5 inci Maddesi uyarınca Komiteye üye ülkelerin yayımlanna standartları uygulaması gerekmektedir.

Ülkemizin Basel standartlarına uyum çalışmaları 1989 yılında yayımlanan ve Basel-I’i esas alan sermaye ölçüm yöntemi ile başlamıştır. Basel-II’ye uyuma ilişkin 2005 yılından itibaren muhtelif çalışmalar yürütülmüştür ve çok sayıda düzenleme hazırlanmıştır. Basel-III’e uyuma dönük olarak ise özkaynak, sermaye yeterliliği, likidite, kaldıraç ve sermaye tamponlarına ilişkin düzenlemeler 2013 - 2015 yılları arasında yürürlüğe girmiştir. Basel standartlarındaki yenilikler yakından takip edilerek mevzuatımızla uyumlaştırılması süreklilik arz eden bir çalışma olarak devam etmektedir.

Basel Komite tarafından yayımlanan Statü’nün (Basel Committee Charter) 5 inci Maddesi uyarınca Basel standartlarına ilişkin ulusal kuralların ve denetim yöntemlerinin tutarlılığının ve etkinliğinin gözden geçirilmesine yönelik olarak Komite tarafından gerçekleştirilecek çalışmalara üye ülkelerin katılım sağlaması gerekmektedir. Komite tarafından 2012 yılında oluşturulmuş olan Düzenleme Tutarlılığı Değerlendirme Programı (Regulatory Consistency Assessment Programme - RCAP), Basel Standartlarının üye ülkeler tarafından zamanında ulusal mevzuatlara aktarılmasını ve uygulanan standartların tutarlılığını ve bütüncüllüğünü sağlamayı hedefleyen, her bir ülkenin ayrı ayrı değerlendirildiği ve standartların uygulanması açısından uluslararası yeknesaklık sağlanması vasıtasıyla küresel finansal istikrarın sağlanmasına katkı yapmayı amaçlayan bir programdır. Bu program, her bir ülkenin mevzuatının Basel standartlarını ne ölçüde karşıladığını değerlendirmektedir. Ülkemiz bankacılık mevzuatının Basel standartlarına uyum durumu, Düzenleme Tutarlılığı Değerlendirme Programı çerçevesinde 2016 yılında gözden geçirilmiş ve risk bazlı sermaye düzenlemeleri ile likidite düzenlemeleri tam uyumlu olarak değerlendirilmiştir.

Basel II Etki çalışmalarına ilişkin raporlar Duyurular/Arşiv/Basel Düzenlemeleri bölümünde Basel II'ye Uyum Çalışmaları başlığının altında yer almaktadır.